Facebook hiện nay là mạng xã hội được sử dụng nhiều nhất trên thế giới và Việt Nam, ngoài chức năng kết nối người quen, bạn bè thì facebook đang dần dần trở thành mội trường béo bở để phát triển kinh doanh cũng như tạo thu nhập cho những hot profile (các trang Facebook có ảnh hưởng lớn đến cộng đồng). Mà thường thì cái gì tạo ra được lợi ích thì trước sau gì cũng bị cạnh tranh, và tất yếu là sẽ có kẻ cạnh tranh không lành mạnh.
Như khi bạn search Fanpage webtretho.com (đây là website vận hành bởi một doanh nghiệp – Fanpage doanh nghiệp), có rất nhiều kết quả xuất hiện, vậy cái nào là chính chủ đây? Việc loạn thông tin như vậy thì thiệt hại & ảnh hưởng như thế nào chắc bạn cũng hình dung được.
Fanpage Facebook
Trường hợp khác là ca sĩ nhí Phương Mỹ Chi ở hình dưới (dạng Fanpage cá nhân), có nhiều Fanpage nhưng chỉ có một là chính chủ. Ở đây thì hơi khác một chút, may mắn thay Fanpage trên cùng đã được verified (bạn chú ý dấu Icon Verified như hình dưới), có thể thấy ngay là dù bị mạo danh khá nhiều, Fanpage chính hiệu cũng an toàn hơn hẳn trường hợp webtretho vì đã được Verified. Đọc đến đây hẳn bạn sẽ hỏi ngay là làm thế nào để được Verified?
Theo Facebook thì hiện tại họ chỉ chấp nhận tiến hành xác nhận (verification) cho các Fanpage xếp loại là “Ngôi sao”, “Người nổi tiếng”, “CLB Thể thao”, “Hãng Truyền thông” & “Giải trí” (celebrities, public figures, sports teams, media and entertainment.) Để yêu cầu Facebook xác nhận, bạn cần đăng nhập tài khoản Facebook và điền Form này.
Ngoài các hình thức Fanpage kể trên thì hầu hết các Pages và Profile bao gồm Pages dạng doanh nghiệp bản địa (Local businesses)đều không được xem xét xác nhận tại thời điểm này!
Fanpage giả mạo vs được xác nhận
Câu hỏi đặt ra là Phương Mỹ Chi (hoặc bất kỳ doanh nghiệp nào đó) có thể “kiện” Facebook để đóng tất cả trang giả mạo được không?
Câu trả lời là: Có & Không
Vì sao “có“?
Theo Facebook Community Standards (cái này ít người đọc nè – trong này cũng có quy định về việc sử dụng tên thật như thời giàn này người dùng Facebook đang xôn xao), bạn có thể sử dụng chức năng report để báo với Facebook có người/ tổ chức/ thương hiệu… giả mạo như hình dưới
Report a Fake Facebook Account
Vì sao “không“?
Thực tế đến nay tỷ lệ report thành công để Facebook xóa những Fake Account này đi là khá thấp. Có lẽ là nó phụ thuộc vào số lượng người report (càng nhiều càng tốt) và tính chất mở của việc sử dụng hình ảnh (vì theo Facebook: “bạn không sở hữu bản quyền đối với ảnh chỉ vì bạn có mặt trong ảnh đó. Ví dụ: nếu ai đó chụp ảnh bạn mà bạn không thích và đăng ảnh đó lên Facebook, hành vi đó không vi phạm bản quyền của bạn trong hầu hết các trường hợp.”) Do đó trừ phi bạn chứng minh được hình đó do bạn chụp, bài hát hay đoạn phim đó do bạn làm ra, thật khó để bạn thành công trong trường hợp report này.
Vậy giải pháp khả thi để loại bỏ các trang Fake này là gì?
[sociallocker id=”625″]Theo mình là sử dụng chiến lược kiện về vi phạm bản quyền (Copyright)! Chúng ta hãy quan sát những Page tạm gọi là Fake Accounts đó, chỉ cần phát hiện họ sử dụng bất kỳ nội dung/ phương tiện gì liên quan đến sở hữu Copyright (bao gồm luôn cả Trademark) của chúng ta thì ngay lập tức kiện lên Facebook ‘).
Ví dụ như trường hợp webtretho thì kiện về việc sử dụng logo tùy tiện (trường hợp đã đăng ký trademark), trường hợp Phương Mỹ Chi thì kiện về việc sử dụng các bài hát/ hình ảnh không xin phép chính chủ…Nói chung là khi một Fake Account đã cố tình giả mạo thì chắc chắn họ sẽ lấy một phần nào đó những thông tin chính thức/ nội dung thuộc bản quyển chính chủ để đăng lên nhằm tăng tính chân thật và độ tin cậy của họ, do đó việc tìm ra những nội dung này có lẽ là không quá khó! [/sociallocker]
Cách “kiện” lên Facebook các nội dung bị xâm phạm Copyright hoặc Trademark
Tại sao chúng ta sử dụng cách này? Như các bạn biết, các công ty Global & US/EU như Facebook phải tuân thủ rất nghiêm ngặt các luật về bảo vệ bản quyền nói chung và DMCA nói riêng, nên việc report các vấn đề này sẽ được Facebook ưu tiên xử lý hơn nhiều! Để tiến hành “kiện” các bạn làm theo quy trình sau:
Đăng nhập tài khoản Facebook và vào link này, xuất hiện giao diện như hình dưới. Sau đó bạn lựa chọn report phù hợp, mình sẽ thử ví dụ chức năng report trademark để các bạn hình dung.
Đầu tiên chọn “Trademark”
Báo cáo vi phạm bản quyền, thương hiệu đến Facebook
Tiếp theo, bạn cần lựa chọn các mô tả phù hợp và điền các thông tin cần thiết. Lưu ý là trong việc mô tả tình trạng đăng ký Trademark, phần “Do you have a trademark registration?” bạn cần chọn chính xác tình trạng là đã đăng ký (Yes), đang chờ cấp thẩm quyền xác nhân (No, Pending Application) hay chưa đăng ký trước (No, other basis for trademark rights) khi submit.
Bảo vệ Trademark
Nếu bạn đã đăng ký (Yes), bạn sẽ được yêu cầu điền tiếp các thông tin để chứng minh như hình dưới
Trường hợp đã đăng ký TradeMark
Trường hợp đang chờ xác nhận (No, Pending Application) thì cũng khai báo tương tự như trường hợp trên. Riêng trường hợp bạn chưa đăng ký bảo hộ Trademark thì bạn phải cung cấp lý do tại sao bạn nghĩ là Trademark đó thuộc về bạn. Cá nhân mình nghĩ (chưa kiểm chứng) với việc sử dụng Fanpage chính chủ có link về website chính thức sẽ là một lợi thế để Facebook xem xét phần thắng cho bạn!
Trường hợp chưa đăng ký bảo hộ TradeMark
Sau khi hoàn tất các bước trên bạn sẽ được hỏi để cung cấp nội dung/ thông tin trên các Fake Accounts mà bạn muốn report bằng cách click vào “Please provide information about the content on Facebook you want to report”
Cung cấp nội dung/ thông tin trên các Fake Accounts mà bạn muốn report
Vậy là đã xong, bạn Submit và chờ phản hồi của Facebook, thường thì họ phản hồi lần đầu rất nhanh nhưng để xử lý thì tùy trường hợp, từ 2 ngày – 14 ngày làm việc cho các trường hợp cơ bản.
Việc report về vi phạm Copyrights cũng tương tự, các bạn chỉ cần tuần theo chỉ dẫn tuần tự của Facebook và cũng khá đơn giản.
Nếu cần tìm hiểu thêm DMCA & cách chống vi phạm bản quyển/ Trademark trên Google cũng như trên môi trường Internet thì các bạn có thể đọc lại bài “Bảo vệ nội dung, quyền tác giả trong thế giới mạng. Kinh nghiệm áp dụng DMCA tại Việt Nam“